“Τίποτα δεν είναι πιο ξένο για μια απεργία από την λήξη της.”
François Martin
Με λίγες εξαιρέσεις, οι εργάτες ενός εστιατορίου θέλουμε ένα πράγμα περισσότερο από οτιδήποτε άλλο: να μην είμαστε πλέον εργάτες σε εστιατόριο.
Αυτό δεν σημαίνει πως θέλουμε να είμαστε άνεργοι, αλλά πως η δουλειά σ’ ένα εστιατόριο είναι ένας αλλοτριωτικός και καταθλιπτικός τρόπος για να βγάλεις τα προς το ζην. Είμαστε αναγκασμένοι να είμαστε εκεί. Η δουλειά μας δεν μοιάζει με κομμάτι της ζωής μας. Νιώθουμε οι εαυτοί μας όταν δεν είμαστε σε αυτήν.
Το γεγονός πως οι εργαζόμενοι στα εστιατορίου μισούμε την δουλειά είναι προφανές σε σημείο να είναι κλισέ. Στα περισσότερα εστιατόρια μπορείς να βρεις ανθρώπους που “δεν είναι πραγματικά εργάτες εστιατορίου”. Είναι ηθοποιοί, μουσικοί ή γραφίστες. Απλά δουλεύουν σε εστιατόριο μέχρι να μαζέψουν λεφτά για ν’ ανοίξουν δικιά τους επιχείρηση ή μέχρι να βγάλουν την σχολή και να βρουν μια “πραγματική δουλειά”. Ένας τρόπος απόδρασης απ’ την δουλειά είναι να παραιτηθούμε, ελπίζοντας ότι ένα άλλο εστιατόριο θα είναι καλύτερο. Η δουλειά σε εστιατόριο έχει υψηλή εναλλαγή εργατών. Συχνά η πλειοψηφία των εργαζομένων ενός εστιατόριου δουλεύει εκεί μόλις μερικούς μήνες. Φυσικά, ανεξάρτητα απ’ τις αυταπάτες μας, οι περισσότεροι απλά πηγαίνουμε από εστιατόριο σε εστιατόριο, από μεζεδοπωλείο σε μπαρ κι από ψητοπωλείο σε καφετέρια.
Αυτό δεν σημαίνει πως δεν έχουμε περηφάνια. Ο καθένας που αναγκάζεται να κάνει κάτι ξανά και ξανά πρέπει να βρει κάποιο ενδιαφέρον σ’ αυτό αλλιώς θα τρελαθεί. Οποιοσδήποτε δουλεύει σε εστιατόρια αρκετό καιρό, δεν μπορεί παρά να έχει μια μικρή περηφάνια για τις γνώσεις που απέκτησε σχετικά με το φαγητό, το κρασί και την ανθρώπινη συμπεριφορά. Όμως, πέρα από μια χούφτα σεφ πανάκριβων εστιατόριων, οι μόνοι που είναι πραγματικά περήφανοι ως εργάτες εστιατορίου είναι τα σκυλιά του αφεντικού, τους οποίους συνήθως αποφεύγουν οι υπόλοιποι εργάτες.
Αλλά η άρνηση της κατάστασής μας ως εργάτες εστιατορίου δεν είναι απλά μια συνειδητή προτίμηση. Συχνά οι εργάτες που έχουν τις υψηλότερες προσδοκίες, που ενδιαφέρονται για την βιομηχανία υπηρεσιών επισιτισμού ή που μισούνε λιγότερο την δουλειά, έρχονται σε σοβαρές συγκρούσεις με το αφεντικό. Έχουν μεγαλύτερες αυταπάτες και μεγαλύτερη έκπληξη κι αγανάκτηση όταν έρχονται σε επαφή με την μίζερη πραγματικότητα του εστιατορίου. Το εστιατόριο είναι μια βαρετή, άβολη, αγχωτική, επαναληπτική, αλλοτριωτική, ιεραρχική μηχανή παραγωγής υπεραξίας. Ακόμη κι ο δουλοπρεπής σερβιτόρος που πάντα φιλοφρονεί το αφεντικό και του προτείνει τρόπους καλύτερης λειτουργίας του εστιατορίου, μια μέρα θα μπλεχτεί σε θερμό καβγά και θα παραιτηθεί όταν το αφεντικό του συμπεριφερθεί κατάφωρα ως υποδεέστερο. Η ειρωνία είναι, πως αυτοί που πιο συχνά αναγνωρίζουν την μίζερη θέση τους είναι αυτοί που αντέχουν περισσότερο σε δουλειές εστιατορίου.
Ο αγώνας μας ενάντια στην εργασία εστιατορίου είναι πολύ περισσότερο θεμελιώδης από την συνείδησή μας. Σχεδόν όλοι κλέβουμε από την δουλειά. Εργάτες που δεν είναι κομμουνιστές, που ψηφίζουν κόμματα που υπερασπίζονται το ιερό δικαίωμα της ιδιωτικής ιδιοκτησίας, δεν είναι εξαίρεση. Ακόμα κι εργάτες που συμπονούν το αφεντικό κι ελπίζουν να βγάζει πολλά χρήματα θα κάνουν πράγματα που τους διευκολύνουν τη δουλειά και μειώνουν το κέρδος. Θα πούμε στον πελάτη πως η εσπρεσιέρα χάλασε ώστε να μην χρειαστεί να φτιάξουμε καπουτσίνο. Θα πετάξουμε ένα πιρούνι στα σκουπίδια στο τέλος της βραδιάς, ώστε να μην μπούμε στον μπελά να ξαναβάλουμε πλυντήριο πιάτων.
Η εχθρότητά μας για τα εστιατόρια δεν έρχεται από τις πολιτικές μας ιδέες. Έρχεται από την θέση μας ως μισθωτοί εργάτες σε εστιατόριο.